احساس مسئولیت

نویسنده: فارغ‌التحصیل دانشگاه مَسِی نیوزیلند

یکم.

یک روز که وارد دپارتمان (بخش/دانشکده) شدم، دیدم که چراغ‌های اصلی دپارتمان خاموش است. تعجب کردم، و هنگام ورود کلید چراغ‌ها را زدم. دیدم یکی دیگر از دانشجویان دکتری به من اشاره کرد که چراغ را خاموش کنم. بعد برایم توضیح داد که: دیروز در تلویزیون اعلام کرده‌اند به خاطر مشکلاتی، کشور مشکل کمبود برق پیدا کرده و از مردم خواسته‌اند در مصرف برق صرفه‌جویی شود. تا چند روز بعد -که اعلام کردند مشکل برطرف شده است- هر یک از دانشجویان و استادان با چراغ مطالعه داشتند به کارشان می‌رسیدند…

دوم.

چند روز پیش مدیر عامل آب منطقه‌ای تهران اعلام کرد که مقدار بارش امسال در تهران ۷۰ درصد نسبت به پارسال کمتر بوده است، و از مردم درخواست کرد کمتر آب مصرف کنند. ولی هیچ تغییری در جامعه دیده نمی‌شود؛ (آماری ندارم اما به نظرم می‌رسد) شاید حتی یک درصد تغییر در مصرف هم به وجود نیاید…

سوم.

روی آینه‌های روشویی‌های دانشگاه تورنتو (UoT) برچسب‌هایی چسبانده شده بود: در صورتی که دیدید هر یک از لوله‌های آب چکه می‌کند، لطفاً با شماره‌ی مجانی زیر تماس بگیرید. در مدتی که در این دانشگاه بودم، هیچ‌گاه لوله‌ای را در حال چکه ندیدم.

چهار.

در دانشگاه‌های ایران -مانند دیگر مراکز دولتی- بسیار دیده می‌شود که لوله‌ها چکه می‌کنند (بلکه چیزی بیش از چکه، گاه آب روان است!) و گاه پس از هفته‌ها و ماه‌ها لوله و شیر تعمیر نمی‌گردند. یعنی اولاً دانشجویان و مسئولان توجه زیادی به اتلاف انرژی در مراکز دولتی (مثلاً دانشگاه) ندارند؛ ثانیاً “تأسیساتِ دانشگاه” روش سامانمندی برای اعلام خرابی‌ها ندارد، زیرا بالاخره بخشی از دانشجویان با دیدن اسراف شدن انرژی احساس مسئولیت می‌کنند، ولی روش آشکار و آسانی برای اعلام خرابی‌ها وجود ندارد. کاش پیگیری شود و چنین کار ساده‌ای در دانشگاه‌ها و مراکز دولتی صورت گیرد.

نتیجه.

رهبر انقلاب: در اقتصاد متکی به منابع زیرزمینی نخبگان جذب نمی‌شوند. وقتی ثروت خود را از زیر زمین خام‌فروشی کنیم، این اقتصاد مثل “بچه پولدار ملی” است. بچه‌پولدارها، قدر پول خود را نمی‌دانند و آن را -هرجور دستشان بیاید- بیهوده خرج می‌کنند. در این نوع اداره کشور نه نخبه شناسایى میشود، نه به نخبه احساس احتیاج میشود، نه نخبه میتواند نقش ایفا کند. (دیدار شرکت‌کنندگان در هشتمین همایش ملی نخبگان جوان با رهبر انقلاب، ۱۳۹۳/۰۷/۳۰)

پ.ن. نویسنده استاد تمام فعلی دانشگاه شهید چمران اهواز است.